wtorek, 12 sierpnia 2008

Uwarunkowania zaburzenia osobowości z pogranicza

Wiekszośc koncepcji dotyczących powstawania zaburzeń psychicznych zakłada interakcję między podatnościa osoby a doświadczanym przez nia stresem. Podatnośc oznacza, że istnieje pewna, zazwyczaj biologiczna, predyspozycja do okreslonego sposobu reagowania. Gdy okoliczności, w których funkcjonuje dana osoba, ułoża się niekorzystnie - na tym podatnym gruncie może dojśc do rozwoju zaburzenia. W przypadku osobowosci z pogranicza za takie uwarunkowanie biologiczne mozna uznac specyficzna konfigurację cech temperamentu.

Osoby o wysokiej reaktywności, biologicznie wyposazone w wewnetrzny "wzmacniacz bodźców emocjonalnych", dobrze funkcjonuja w sytuacjach, gdy otoczenie dostarcza im stosunkowo niewiele bodźców. Ale łatwiej sie tez wyczerpują, co może wyznaczac takie obszary funkcjonowania, w ktorych czuja sie one dobrze i osiagaja optymalny dla siebie poziom pobudzenia. Wydaje sie, że ktoś o osobowości z pogranicza znajduje się w biologicznej pułapce, zastawionej przez brak harmonii cech temperamentu. Cechy takiej osoby nieuchronnie prowadzą do sprzeczności. Z jednej strony jest ona impulsywnym, nieustraszonym poszukiwaczem nowosci, co przejawia się w tendencji do podejmowania ryzykownych zachowań, sportów ekstremalnych, niekonwencjonalnych reakcji. Z drugiej zas strony jest bardzo wrażliwa na skrzywdzenie emocjonalne, na dezaprobate ze strony innych. Zalezy jej bardzo na nagrodzie, czyli na uznaniu dla własnych działań przez otoczenie. Konflikt jest nieuchronny - często bowiem ceną za niekonwencjonalnośc zachowań jest brak jednoznacznej ich aprobaty ze strony innych. Równiez poznanie partnera zyciowego w grupie poszukiwaczy nowości i zwolenników intensywnej stymulacji wiąże się z niestabilnościa relacji. Osoba z zaburzeniem osobowości z pogranicza poszukuje nowosci i stymulacji, a jednocześnie pragnie stałej, bezwarunkowej akceptacji i miłości. Pogodzenie tych dążeń jest niezwykle trudne. Dodatkowo, cechy biologiczne wydają się jeszcze bardziej komplikować funkcjonowanie takiej osoby. Łatwo wzbudzic u niej niezwykle silne emocje, najczęściej smutku i złości :(, a zarazem nie potrafi ona ich regulować. w efekcie podejmuje takie próby poradzenia sobie z negatywnym stanem emocjonalnym, które zamiast pomagac - szkodzą. Sposobem na regulacje emocji bywa alkohol, objadanie się, czy wreszcie samookaleczenia. Osoby z osobowoscia z pogranicza maja częściej dośc wysoki próg bólu, co oznacza, że sygnał bólowy sam w sobie jest zbyt słaby, aby przerwac samookaleczenie.

A. Popiel

Brak komentarzy: